Temyiz Kesinlik Sınırı Mahkemeye Erişim Hakkını Engeller mi?

Temyiz Kesinlik Sınırı Mahkemeye Erişim Hakkını Engeller mi?
25 Mart 2025

Temyiz Kesinlik Sınırı Mahkemeye Erişim Hakkını Engeller mi?

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 5 Eylül 2024 tarihli kararında (B. No: 2019/15444), temyiz başvurusunun kesinlik sınırı nedeniyle reddedilmesinin mahkemeye erişim hakkını ihlal etmediğine hükmetmiştir.

Başvurucu, hâkimin hukuki sorumluluğuna dayanarak devlet aleyhine açtığı tazminat davasının reddine karşı temyiz yoluna başvurmuş ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, dava değerinin kesinlik sınırının altında kaldığını belirterek temyiz başvurusunu reddetmiştir. Başvurucu ise bu kararın mahkemeye erişim hakkını ihlal ettiğini öne sürmüştür.

Anayasa Mahkemesi, temyiz sınırının kanunilik ölçütüne uygun olduğunu, mahkemelerin iş yükünü hafifletme amacını taşıdığını ve hukuki öngörülebilirliği sağladığını değerlendirmiştir. Ayrıca, yargılama sürecinin hızlandırılması ve davanın görüldüğü mahkemenin başlı başına bir güvence teşkil etmesi dikkate alındığında, bu müdahalenin ölçülü ve orantılı olduğu sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, Anayasa Mahkemesi başvurucunun mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmediğine karar vermiştir. Bu karar, temyiz sınırlarının bireylerin adil yargılanma hakkı üzerindeki etkisini ve mahkemeye erişim hakkının sınırlarını tartışmaya açan önemli bir değerlendirme niteliğindedir.

 

 

Temyiz Başvurusunun Kesinlik Sınırı Yönünden Reddedilmesi Nedeniyle Yapılan Başvuruya İlişkin Karar

Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu 5/9/2024 tarihinde, A.Ö. (B. No: 2019/15444) başvurusunda Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmediğine karar vermiştir.

Olaylar

Sulh hukuk mahkemesinde açılan davada sahte bilirkişi raporu düzenlendiği için davanın kaybedildiği iddiasıyla hâkimin hukuki sorumluluğuna dayalı olarak açılan maddi ve manevi tazminat davasını inceleyen Yargıtay dairesi, temyiz kanun yolu açık olmak üzere davanın reddine hükmetmiştir. Bu kararın temyizi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu (HGK) dava değeri temyiz kesinlik sınırının altında kaldığından temyiz kanun yoluna başvurulmasının miktar itibariyle mümkün olmadığı gerekçesiyle temyiz talebinin reddine kesin olarak karar vermiştir.

İddialar

Başvurucu, hâkimin hukuki sorumluluğu gerekçesine dayanılarak devlet aleyhine açılan tazminat davasının reddine ilişkin karara karşı yapılan temyiz başvurusunun kesinlik sınırı yönünden reddedilmesi nedeniyle mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Somut olayda başvurucunun hâkimin hukuki sorumluluğu nedeniyle devlet aleyhine açtığı tazminat davası ilk derece mahkemesi sıfatıyla Yargıtay tarafından reddedilmiş, bu karara karşı yaptığı temyiz başvurusu HGK tarafından dava değerinin kesinlik sınırının altında kaldığı gerekçesiyle incelenmemiştir.

Anayasa Mahkemesi, HGK'nın hâkimin hukuki sorumluluğuna ilişkin davalarda temyiz kesinlik sınırı yönünden yaptığı sistematik yorumun ilgililer açısından öngörülebilir olduğunu değerlendirmiş, temyiz talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi esas alınarak reddedildiği dikkate alındığında müdahalenin kanunilik ölçütünü sağladığı sonucuna ulaşmıştır. Ayrıca yargılamaların daha kısa sürede sonuçlandırılması hususu göz önünde bulundurulduğunda söz konusu müdahalenin meşru bir amacının bulunduğu anlaşılmıştır.

Somut olayda başvurucunun temyiz talebinin dava değerinin temyiz incelemesi için öngörülen kesinlik sınırının altında kaldığı gerekçesiyle reddedilmesi suretiyle mahkemeye erişim hakkına yapılan müdahalenin temyiz merciinin iş yükünün hafifletilmesi amacına ulaşma bakımından elverişlilik ve gereklilik unsurlarını sağladığı kanaatine varılmıştır.

Hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı sorumluluk sebeplerinin düzenlenmesinin ve bu sebeplere dayalı olarak açılacak tazminat davalarının ise yüksek mahkemede (Yargıtay’ın ilgili hukuk dairesinde) görülmesinin ilgililer açısından başlı başına güvence teşkil ettiği görülmüş; temyiz kanun yoluna başvurmak için bir sınır belirlenmişse de bazı dengeleyici tedbirlerin/imkânların da devreye sokulduğu anlaşılmıştır. Bu bağlamda bireysel başvuruya konu davanın değeri de göz önünde bulundurularak başvurucunun temyiz talebinin reddedilmesi suretiyle mahkemeye erişim hakkına yapılan müdahalenin elde edilmek istenen kamu yararı amacı ile karşılaştırıldığında başvurucuya aşırı bir külfet yüklemediği ve orantılı olduğu anlaşılmıştır. Dolayısıyla başvurucunun mahkemeye erişim hakkına yönelik müdahalenin ölçülü olduğu sonucuna varılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle adil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edilmediğine karar vermiştir.

İçeriklerimiz

Dava Sürecinde Pay Sahipliğinin Korunması: Aktif Dava Ehliyeti Açısından Önalım Hakkı - dava-suerecinde-pay-sahipliginin-korunmasi-aktif-dava-ehliyeti-acisindan-oenalim-hakki

Dava Sürecinde Pay Sahipliğinin Korunması: Aktif Dava Ehliyeti Açısından Önalım Hakkı

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 2019/1471 E., 2020/573 K. sayılı kararına göre, önalım davası süresince davacı, dava konusu payı mülkiyetinde tutmalı; aksi hâlde aktif dava ehliyetini kaybeder ve davası reddedilir. Tüm detaylar bu yazımızda!!

UETS Üzerinden Gönderilen İcra Emirlerinde 5 Günlük Süre Dolmadan Haricen Tahsil: Tahsil Harcı Alınamaz - uets-uezerinden-goenderilen-icra-emirlerinde-5-guenluek-suere-dolmadan-haricen-tahsil-tahsil-harci-alinamaz

UETS Üzerinden Gönderilen İcra Emirlerinde 5 Günlük Süre Dolmadan Haricen Tahsil: Tahsil Harcı Alınamaz

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 2022/4171 E., 2022/11007 K. sayılı kararında, UETS ile gönderilen ödeme emrinin 5 günlük süresi dolmadan yapılan tahsil işlemlerinde tahsil harcı alınamayacağına hükmedilmiştir. Tüm detaylar bu makalemizde !

Arka Koltuk Yolcusunun Emniyet Kemeri Kullanma Zorunluluğu ve Trafik Kazasında Tazminat Talepleri - arka-koltuk-yolcusunun-emniyet-kemeri-kullanma-zorunlulugu-ve-trafik-kazasinda-tazminat-talepleri

Arka Koltuk Yolcusunun Emniyet Kemeri Kullanma Zorunluluğu ve Trafik Kazasında Tazminat Talepleri

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2021/3759 E. ve 2021/4961 K. sayılı kararında, arka koltuk yolcusunun emniyet kemeri kullanma zorunluluğu olmadığını belirtmiş, ancak kazada emniyet keme...

Tapu Kaydındaki Hataların Düzeltilmesi İçin Tapu Müdürlüğüne Başvuru Zorunlu Değildir! - tapu-kaydindaki-hatalarin-duezeltilmesi-icin-tapu-mueduerlueguene-basvuru-zorunlu-degildir

Tapu Kaydındaki Hataların Düzeltilmesi İçin Tapu Müdürlüğüne Başvuru Zorunlu Değildir!

Tapu kaydındaki hataların düzeltilmesi için dava açmadan önce Tapu Müdürlüğüne başvuru zorunluluğu bulunmamaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2021/209 sayılı kararı, bu tür h...

23 Nisan’ın 105. Yılında, Milli Egemenliğimizi ve Geleceğimizin Teminatı Çocuklarımızı Çoşkuyla Kutluyoruz! - 23-nisan-ulusal-egemenlik-ve-cocuk-bayrami-nin-105-yilinda-gelecegimizin-teminati-cocuklarimizi-ve-milli-irademizi-coskuyla-kutluyoruz

23 Nisan’ın 105. Yılında, Milli Egemenliğimizi ve Geleceğimizin Teminatı Çocuklarımızı Çoşkuyla Kutluyoruz!

Lexis Hukuk ailesi olarak, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün çocuklara armağan ettiği bu özel günü coşku ve minnetle kutluyoruz!

Eşe Hediye Alınan Araç Boşanma Sonrası Paylaşılır mı? Yargıtay Ne Diyor? - ese-hediye-alinan-arac-bosanma-sonrasi-paylasilir-mi-yargitay-ne-diyor

Eşe Hediye Alınan Araç Boşanma Sonrası Paylaşılır mı? Yargıtay Ne Diyor?

Doğum günü hediyesi olarak verilen aracın boşanma halinde kişisel mal sayılıp sayılmadığı, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 2015/16133 E. 2016/6077 K. sayılı kararı ışığında inceleniyor. Tüm detaylar bu makalemizde !!

Vasiyetnamenin Geçerliliğinde Fiil Ehliyeti İncelemesinin Önemi - vasiyetnamenin-gecerliliginde-fiil-ehliyeti-incelemesinin-oenemi

Vasiyetnamenin Geçerliliğinde Fiil Ehliyeti İncelemesinin Önemi

Vasiyetnamenin geçerliliği, fiil ehliyetinin hukuken geçerli sağlık verileriyle ispatını gerektirir. Yargıtay 3. HD'nin 2018/3204 E., 2018/6267 K. sayılı kararında da bu husus açıkça vurgulanmıştır. Tüm detaylar bu yazımızda !!

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararının Tazminat Hukukuna Katkıları ve Zamanaşımı Süresi Üzerindeki Etkileri - yargitay-hukuk-genel-kurulu-kararinin-tazminat-hukukuna-katkilari-ve-zamanasimi-sueresi-uezerindeki-etkileri

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararının Tazminat Hukukuna Katkıları ve Zamanaşımı Süresi Üzerindeki Etkileri

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 12.03.2008 tarihli, 2008/10-243 E., 2008/259 K. sayılı kararında maluliyet oranındaki artış, “yeni bir olgu” olarak kabul edilmiştir. Bu yaklaşım, ...

Trafik Para Cezalarına İlişkin Yönetmelikteki Süre ve İndirim Oranına Dair Bilgilendirme - trafik-para-cezalari

Trafik Para Cezalarına İlişkin Yönetmelikteki Süre ve İndirim Oranına Dair Bilgilendirme

31 Ocak 2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan düzenleme ile, trafik cezalarına ilişkin önemli değişiklikler yapıldı. Erken ödeme süresi bir aya çıkarıldı ve cezadan yapılan indir...

Adres
BALGAT MAH. DOKTOR SADIK AHMET CADDESİ KREŞ APT. NO:49/1 ÇANKAYA ANKARA

İletişim Formu

YASAL UYARI

Bu sitede bulunan her türlü bilgi, yazı ve yapılan açıklamalar 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında bilgilendirme amaçlı olup reklam amacı taşımaz. Bu nedenle, haksız rekabet yaratıldığı şeklinde yorumlanmamalıdır. Ziyaretçiler ve Müvekkillerin, Sitede yayımda olan bilgiler nedeniyle zarara uğradıkları iddiası bakımından Hukuk Büromuz herhangi bir sorumluluk kabul etmemektedir.